1. Ho là gì: Ho là một phản xạ tự nhiên mang tính phòng vệ của cơ thể để đào thải các tác nhân gây bệnh hoặc sản phẩm của quá trình viêm như đờm, dịch nhầy, hay dị vật,... ra khỏi đường thở.
Ho thường gặp nhưng ho không phải là một bệnh mà là triệu chứng của các bệnh đường hô hấp, tiêu hóa hoặc của một số ít bệnh tim mạch. Tuy nhiên, các trường hợp ho khạc đờm kéo dài, ho ra máu là những dấu hiệu cảnh báo những bệnh lý nghiêm trọng hơn như lao phổi, ung thư phổi, viêm phổi hoặc viêm phế quản mạn
Tùy thuộc vào thời gian kéo dài, cơn ho có thể là cấp tính, bán cấp, hoặc mạn tính.
2. Cơ chế của ho bình thường :Ho là phản xạ của dây thần kinh số X, dây kinh số X có một phần hướng tâm (dây cảm giác) nằm ở niêm mạc ở hô hấp nó có vùng tiếp nhận kích thích để gây ho chủ yếu nằm ở thanh quản (đây là kt vùng dẫn khí,) vách phế nang, nhu mô phổi, hầu, thực quản tai....kích thích gây ho trào ngươc (dịch dạ dày), khói thuốc lá.. tiếp xúc với cảm thụ quan và kênh ion (đặc biệt là cảm thụ quan P2x3), theo dây thần kinh hướng tâm về trung tâm ho ở cuống não sẽ kích thích phản xạ ho. Ho đầu tiên là bệnh nhân hít vào một hơi rât sau tất cả tất cả các cửa của đường hô hấp sẽ đóng lại hết như dây thanh âm, nắp thanh quản, cơ thở ra co lại rất mạch và nâng áp lực trong phổi lên rất cao bn sẽ ho và bắn ra ngoài tống hết các vật lạ ra ngoài.
Các loại ho kéo dài : hen phế quản dạng ho,Hội chứng phản ứng đường dẫn khí sau viêm, ho trào ngược, hít sặc lập đi lập lại, lao phổi, ung thư phổi ...ho do thầy thuốc ( biphosphonate, thuốc nhỏ mắt chứa protanoid đi theo ống lệ kích thích vùng hầu gây ho, thuốc ức chế men chuyển..).
Cơ chế ho trong covid: Sars cov 2 xâm nhập vào tế bào tk dây X cảm giác và /hoặc viêm thần kinh làm cung phản xạ ho ngoại biên và trung ương tăng nhạy cảm gây ho.ho này là bị rối loạn sinh lý thần kinh gây ra ho kéo dài kháng trị chứ không phải là các nguyên nhân phân tích ở trên.
3. Khi nào cần đi khám hậu covid: khi ho làm bệnh nhân khó chịu ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống thì cần phải gặp bác sĩ để được khám và chẩn đoán không kể thời gian.
4. Bên cạnh việc tuân thủ phác đồ điều trị theo chỉ định của BS, người bệnh mắc ho kéo dài cần xử trí đảm bảo an toàn, hiệu quả như thế nào? khi người bệnh bị ho kéo dài mà chưa tìm ra nguyên nhân cụ thể họ cần phải đi khám xác định nguyên nhân của ho kéo dài là gì và phải được bác sĩ khám lâm sàng và cận lâm sàng để tìm ra nguyên nhân,từ đó bệnh nhân sẽ được tư vấn và điều trị cụ thể
5. Bệnh viện đa khoa tỉnh Kon Tum đã thực hiện chẩn đoán, điều trị ho kéo dài sau khi mắc COVID-19 như thế nào để nâng cao chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân :hiện tại bv đã có phòng khám hậu covidvới đội ngũ bác sĩ chuyên khoa nhiều kinh nghiệm ngoài ra còn có hệ thống cận lâm sàng phong phú ( xquang, đo chức năng hô hấp, CT, siêu âm, ECG, nội soi ... ) để tìm nguyên nhân và từ đó có phác đồ điều trị cụ thể cho từng bệnh nhân để đảm bảo và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người bệnh.
BSCKII Phan Thị Mỹ Thịnh – Khoa Nội TH
